Minderjarigen

In Nederland mogen jongeren vanaf 16 jaar zelfstandig beslissingen nemen. Dit betekent dat zij voor een abortus geen toestemming nodig hebben van een ouder of voogd.  

Jonger dan 16 jaar

Volgens de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst (WGBO) is er voor minderjarigen tussen de 12 en 16 jaar voor medische verrichtingen dubbele toestemming nodig. Dat wil zeggen, zowel van de minderjarige zelf als van de ouder of voogd. De arts moet bovendien zowel aan de ouders of voogd en aan de minderjarige zelf alle informatie verstrekken die nodig is om goed geïnformeerd tot toestemming te kunnen komen.

Geen toestemming van de ouders/voogd, of de ouders/voogd mogen niet op de hoogte zijn:

In afwijking van de hoofdregel mag de arts een verrichting uitvoeren zonder toestemming of medeweten van de ouders of voogd als:

• De verrichting nodig is om ernstig nadeel voor de minderjarige te voorkomen.
• De minderjarige ook na weigering van toestemming door de ouders of voogd de verrichting blijft wensen.
• De ouders/voogd zullen niet op de hoogte worden gebracht als de jongere dit nadrukkelijk wenst en er redenen zijn te geloven dat zij hier nadeel van zal ondervinden.

Steun en begeleiding

Gezien het ingrijpende karakter van een abortus is het belangrijk dat een meisje  steun en begeleiding krijgt bij haar beslissing om wel of geen abortus te ondergaan. De ouders zijn hiervoor als wettelijk vertegenwoordigers de eerst aangewezenen. De gezinssituatie laat een gezamenlijk besluit echter niet altijd toe. In zo’n geval kan de arts met het meisje* bespreken of de ouders geïnformeerd kunnen worden over het voornemen om een abortus te ondergaan. Ook als de ouders hun toestemming weigeren, kan de abortus plaatsvinden.

Zonder medeweten ouders

Er zijn situaties denkbaar, waarin het voor het meisje onwenselijk of zelfs schadelijk is om de abortuswens met haar ouders te bespreken. Bijvoorbeeld als er sociaal-emotionele gevolgen of zelfs eerwraak voor het meisje dreigen. Als het meisje ernstige nadelige gevolgen verwacht van een gesprek met haar ouders over zwangerschap en abortus kan de arts in onze kliniek, in het belang van het meisje en op grond van goed hulpverlenerschap, besluiten om de abortus uit te voeren zonder medeweten van de ouders en daarmee zonder hun toestemming. Vanwege de zorgvuldigheid spreekt in dergelijke gevallen meestal ook een tweede arts of hulpverlener met het meisje.

Anonimiteit

Tot slot moet worden voorkomen dat de ouders achteraf de rekening voor de abortus krijgen. Dit is mogelijk door de abortus niet in het ziekenhuis, maar in een abortuskliniek te laten verrichten. Abortus in een ziekenhuis valt namelijk onder de ziektekostenverzekering (eigen risico), terwijl een abortus in een abortuskliniek vanuit de Kaderwet VWS-subsidies wordt gefinancierd en dus niet op de verzekeringspapieren te zien is.

_{* of andere jongere met een baarmoeder}